Wiatr halny kojarzy się nam przede wszystkim z górami i bardzo słusznie bo to typowo górki rodzaj wiatru. Każdy o nim słyszał ale na szczęście nie każdy go doświadczył. Górale powiadają, że gdy wieje halny nie da się spać, a głowa po wypiciu gorzałki boli wyjątkowo mocno. I z pewnością mają oni rację, gdyż wiatr halny powstaje na skutek różnicy ciśnienia pomiędzy jedną, a drugą stroną szczytów górskich. O skutkach wiatru halnego słyszymy zwłaszcza o tej porze roku, dlatego warto dowiedzieć się o nim coś więcej.
Jak powstaje wiatr halny?
Wiatr halny to rodzaj wiatru fenowego, jest to ciepły, suchy i porywisty wiatr wiejący ku dolinom. Jak już wiemy ze wstępu wiatr halny powstaje na skutek różnic ciśnienia pomiędzy jedną, a drugą stroną grzbietu górskiego. Po stronie południowej występuje układ wysokiego ciśnienia, a po stronie północnej szczytów niskiego. Aby powstał wiatr halny nie tylko wysokie musi być ciśnienie lecz także wilgotność powietrza oraz wysokość szczytów górskich. (Najgwałtowniejszy halny w Polsce wieje na Podhalu). Po nawietrznej stronie grzbietów górskich powietrze unosi się wzdłuż stoku gdzie ochładza się, a także pozbywa pary wodnej. W ten sposób następuje też kondensacja pary wodnej, w skutek czego rozbudowują się chmury, a następnie powstaje opad atmosferyczny: deszcz, śnieg, lub deszcz ze śniegiem. Nad szczytami gór tworzy się charakterystyczny wał chmur, zwany wałem fenowym. Po stronie zawietrznej powietrze opada ocieplając się, następuje też spadek wilgotności względnej. W ten sposób w kierunku dolin wieje ciepły, suchy lecz bardzo porywisty wiatr, który w porywach osiąga aż 60 m/s.
Skutki wiatru halnego
Wiatr halny ma przede wszystkim bardzo duże znaczenie klimatyczne ponieważ powoduje powstawanie tzw. posuch, a zimą bardzo szybki zanik pokrywy śnieżnej. Jesienią halny powoduje szybsze dojrzewanie nasion i zbóż. Wiatr halny powoduje ogromne straty w leśnictwie. W tym co mówią polscy Górale jest dużo prawdy, gdyż halny ma także wpływ na samopoczucie człowieka. Pod wpływem halnego pogarsza się samopoczucie osób cierpiących na schorzenia układu krążenia i serca oraz u osób z depresją.